Giọng bỗng nhiên bị khàn, cổ họng khô rát, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo cơ thể bạn đang có điều bất thường về mặt sinh lý.
Sau đây là những nguyên nhân có thể gây ra bất thường về giọng nói:
1. Trào ngược dạ dày thực quản
Những người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (gastroesophageal reflux disease, GERD), khi các triệu chứng lan lên vùng hầu họng, trong y học gọi là trào ngược hầu họng (laryngopharyngeal reflux, LPR), thì có thể gây khàn giọng, cảm giác vướng trong họng, ho dai dẳng, khó nuốt và thường xuyên phải hắng giọng.
2. Rối loạn nội tiết
Chức năng nội tiết cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến giọng nói. Ví dụ, khi tuyến giáp hoạt động kém, dây thanh quản có thể bị phù nề, khiến giọng nói trầm hơn. Ngược lại, khi tuyến giáp hoạt động quá mức, có thể gây bướu giáp, trong trường hợp nghiêm trọng, bướu giáp có thể chèn ép cổ họng, gây cảm giác có dị vật, khó nuốt hoặc chèn ép dây thần kinh thanh quản, dẫn đến teo dây thanh, làm cho giọng nói có nhiều hơi và âm lượng giảm.
Ngoài ra, chất lượng giọng nói cũng có thể bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi hormone trong chu kỳ kinh nguyệt, gây sung huyết hoặc phù nề dây thanh, từ đó ảnh hưởng đến âm sắc.
3. Nhiễm trùng đường hô hấp trên
Đường hô hấp trên có mối liên hệ mật thiết với giọng nói. Nhiều người mắc các bệnh dị ứng hoặc hen suyễn. Trong đó, viêm mũi dị ứng có thể gây sung huyết mũi, tăng tiết dịch nhầy. Nếu dịch mũi chảy ngược xuống họng và kích thích niêm mạc, có thể gây cảm giác vướng họng, khó phát âm.
Ngoài ra, một số loại thuốc uống trị dị ứng cũng có thể làm khô niêm mạc họng, khiến dây thanh khó rung hoặc gây cảm giác có dị vật. Các thuốc xịt steroid thường được sử dụng để điều trị hen suyễn cũng có thể gây nhiễm nấm Candida ở niêm mạc họng hoặc làm teo lớp biểu mô dây thanh.
4. Căng thẳng hoặc chấn thương
Áp lực tâm lý hoặc chấn thương tinh thần cũng có thể ảnh hưởng đến giọng nói. Khi tâm trạng suy sụp hoặc căng thẳng gia tăng, tình trạng bất thường về giọng nói có thể trở nên nghiêm trọng hơn.
Khi chúng ta căng thẳng, lo âu hoặc hồi hộp, các cơ trong cơ thể sẽ bị căng cứng, bao gồm cả cơ phát âm ở cổ họng. Điều này làm tăng áp lực lên dây thanh, dẫn đến giọng nói bị căng, khàn hoặc khó phát âm. Nếu tình trạng này kéo dài, có thể gây ra chứng rối loạn giọng nói do căng cơ, thậm chí làm tổn thương dây thanh.
5. Thói quen sinh hoạt
Những thói quen sinh hoạt không lành mạnh cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giọng nói. Hút thuốc lá, tiếp xúc lâu dài với khói thuốc thụ động, rối loạn giấc ngủ, ăn khuya,… đều có thể gây ra bất thường về giọng nói.
Khi bị đốt nóng, thuốc lá giải phóng nicotine cùng nhiều hóa chất, không chỉ kích thích niêm mạc dây thanh, gây phù nề và sung huyết, mà còn có thể dẫn đến biến đổi tế bào và gây ung thư thanh quản nếu hút thuốc trong thời gian dài.
Ăn uống trước khi ngủ dễ gây trào ngược dạ dày, làm cổ họng khó chịu, có cảm giác vướng. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây loét tiếp xúc ở vùng hầu họng.
Bên cạnh đó, thiếu ngủ hoặc thay đổi đột ngột thói quen ngủ có thể khiến tổn thương do nói liên tục vào ban ngày không kịp hồi phục trong khi ngủ. Điều này không chỉ làm thay đổi chất lượng giọng nói mà còn ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát dây thanh, thậm chí làm giảm quãng giọng và âm sắc khi hát.