“Tâm tĩnh” trong bất kì hoàn cảnh nào thì mọi sự sẽ trở nên sáng tỏ, thông suốt. Bởi nguồn gốc của mọi sự biến hóa đều bắt nguồn từ tâm con người. Biến hóa của vạn sự tại thế gian, đều thuận theo tâm tính mà thay đổi.
Trời mưa thì mặc trời mưa
Có một câu chuyện rằng:
Tại thị trấn nọ khi trời đổ mưa to. Mọi người đều đang vội vàng chạy về phía trước. Duy chỉ có một người vẫn thần thái ung dung đi bộ trong mưa. Những người chạy qua lấy làm khó hiểu hỏi anh: “Mưa to rồi, sao anh không chạy nhanh đi?”
Người đàn ông chậm rãi trả lời: “Có việc gì mà vội, chạy về phía trước, trời cũng chẳng đang mưa sao?”.
Khi mọi người đang chạy trốn trong cơn mưa. Nếu không ngại bạn cũng có thể thử hành động như người độc hành trong câu chuyện trên. Đúng như Vương Dương Minh nói rằng nếu loại bỏ những tạp niệm, không bị những tác động ngoại lai làm mệt mỏi, sẽ tìm thấy sự tự tại trong tâm. Hoc cách khi đối diện với bất cứ việc gì “vật đến thì ứng, đi thì không giữ”.
Tâm con người chi phối vạn vật
Vương Dương Minh là nhà chính trị, triết học, tư tưởng xuất sắc thời nhà Minh trong lịch sử Trung Quốc. Ông tinh thông Nho giáo, Thích giáo và Đạo giáo. Hơn nữa còn dẫn quân chinh chiến. Có thể nói là văn võ song toàn.
Ông cho rằng tâm là nơi phát ra những tinh hoa của con người. Vì thế mọi phiền não, buồn khổ trong cuộc đời đều do tâm sinh.
Ông từng viết bài thơ:
“Nhân nhân tự hữu định bàn châm, vạn hóa căn nguyên tổng tại tâm.
Khước tiếu tòng tiền điên đảo kiến, chi chi diệp diệp ngoại đầu tầm”.
Tạm dịch:
Người người tự có kim chỉ nam, nguồn gốc của mọi sự biến hóa đều bắt nguồn từ tâm. Tâm chi phối vạn vật. Biến hóa của vạn sự tại thế gian, đều thuận theo tâm tính mà thay đổi. Bất cứ lúc nào, nếu tâm bất động, mọi việc sẽ trở nên sáng tỏ thông suốt.
Bận rộn là trạng thái sinh hoạt của đa số người trong xã hội hiện đại. Nó không chỉ khiến thân thể vất vả mà nội tâm cũng bị rối ren xao động, lo nghĩ không yên. Nếu như trong lúc sinh hoạt bận rộn không thể để cho nội tâm có một chút nhàn nhã nào, thì khi đối nhân xử thế lại càng khó làm cho hài hòa, tự do tự tại được.
Giữ tâm ổn định trong cuộc sống hàng ngày
Sự sai biệt giữa người thường và thánh nhân, chính là công phu giữ tâm ổn định trong cuộc sống hàng ngày.
Người có công phu không cao, dù lúc rảnh rỗi, cũng khó có thể ổn định nhân tâm. Chỉ nhớ tới một chút việc, cũng có thể khiến bản thân lo lắng, phiền não, tức giận. Các loại tạp niệm sẽ khiến bản thân không thể tĩnh tại được.
Người có công phu cao, có thể giỏi trong việc loại bỏ những tín tức bên ngoài, có thể giữ được sự điềm tĩnh. Khi xảy ra chuyện sẽ không chút hoang mang, có thể tỉnh táo phân tích.
Thành tựu cả đời của Vương Dương Minh, hơn nửa xuất phát từ tự hàm dưỡng. Còn non nửa từ học vấn. Công phu trong việc hàm dưỡng chủ yếu đến từ việc ổn định nhân tâm.
Trong mắt người thường, sinh hoạt là sinh hoạt, tu hành là tu hành. Đây là hai điều không thể đánh đồng làm một. Ngược lại với Vương Dương Minh, công phu của việc ổn định tâm chính là trong lúc sinh hoạt bình thường.
Tại sao người ta có thể tâm bất động?
Bởi vì những gì ẩn sâu nhiều khi khó nhìn thấy được. Cũng giống như khi nhiều đợt sóng xuất hiện, chúng ta không thể nhìn thấy đáy nước. Chỉ khi sóng yên biển lặng, ta mới có thể nhìn thấy những gì ở dưới đáy.
Vương Dương Minh chính là dạy chúng ta cách làm sao để gột sạch những vẩn đục, rối ren trong tâm. “Tâm học” của Vương Dương Minh tới một mức độ nào đó cùng với thuyết “Thuận theo tự nhiên” của Đạo gia. Điều Vương Dương Minh tâm đắc là ‘Lấy lui làm tiến và “Đại Đạo chí giản” làm gốc.
Thánh Nhân mong muốn đạt được đến cảnh giới “Đại Đạo chí giản”. Nhiều người sống cả đời cũng chỉ mong như thế. Tại sao phải theo đuổi những cái náo nhiệt, khiến cho tinh thần và thể xác phải chịu “gánh nặng” mệt mỏi này?
Bởi vì tâm người ta khuyết một loại thái độ sống đơn giản. Đừng để mình phải chịu bủa vây bởi tài phú, địa vị, chi bằng hãy thử dùng tâm thái đơn giản để tìm đến một cuộc sống đơn giản hơn. Người ta chỉ khi rảnh rỗi, mới có thể lưu tâm quan sát thế giới nội tâm bản thân. Ngồi một mình trong thiền phòng, pha một bình trà, nhắm mắt lại, bất tri bất giác tâm trở nên bình thản.
Hữu sự tu tâm có thể tĩnh
Cuộc sống nơi thế gian luôn đầy rẫy những điều bất trắc và bất ngờ, tâm trạng của mọi người cũng vì thế mà bị ảnh hưởng.
Một lần, có vị học trò thỉnh giáo Vương Dương Minh: “Thưa thầy, khi con yên tĩnh tu tâm, cảm thấy suy nghĩ trong tâm vẫn ổn. Tuy nhiên khi có chuyện xảy ra, tâm thay đổi rất khác. Con nên làm như thế nào?”
Vương Dương Minh trả lời: “Con người có thể cọ sát khi có việc xảy đến, mới có thể đứng được vững, mới có thể tĩnh và định, động cũng có thể định”.
Không ai sinh đã hiểu được tĩnh tâm. Cần trải qua ma luyện trong những sự việc nơi cõi hồng trần, căn cơ mới có thể càng ổn định, vững chắc. Khi xảy ra việc tâm mới làm được “hữu sự tâm có thể định, vô sự tâm có thể tĩnh”. Học cách an tâm, bình thản bất động, tĩnh lặng như nước. Dù hoàn cảnh xung quanh ra sao, đều nên học cách tĩnh tâm, bình thản đối diện.
Gặp việc không vừa ý có thể lấy nhẫn mà đối đãi nhìn nhận. Gặp việc vui vẻ thoải mái thì coi nhẹ. Gặp việc vinh quang thì bình thản. Gặp chuyện buồn bực thì bình tĩnh, ổn định.
Tâm tĩnh là một loại cảnh giới
Cảnh giới tối cao của tu thân dưỡng tính nằm ở chỗ bất kể đối mặt với chuyện gì đều có thể giữ được trạng thái tĩnh tâm, bình thản. Mọi sự vận động của trời đất, không lúc nào ngừng nghỉ. Bởi vì có một chủ tể chi phối.
Con người nếu như có chủ tể chi phối cũng sẽ được thong dong tự tại. Nếu không, con người sẽ dễ bị mất kiểm soát, rơi vào lo âu, rối loạn.
Theo Secret China