Hồi quang phản chiếu là hiện tượng một người đang bị bệnh nặng, cơ thể suy yếu, đôi khi là mất ý thức, sống thực vật; nhưng đột nhiên lại có thể tỉnh lại và hoàn toàn minh mẫn trong giờ phút hấp hối.

Những bệnh nhân nặng có thể hồi phục thần kỳ trước khi chết

Trong một bài báo viết cho tạp chí Time, tiến sĩ y học Scott Haig đã mô tả sự phục hồi ý thức trước khi qua đời của David – một bệnh nhân trẻ tuổi mắc căn bệnh u não. 

Vài tuần trước khi mất, David không thể nói và hoạt động; chụp CT cho thấy não của anh bị khối u xâm lấn hoàn toàn; không thấy đại não ở đâu nữa. Nhưng vào đêm David qua đời, anh hoàn toàn tỉnh táo trong 5 phút để nói lời từ biệt với người nhà.

Haig nói: “Thứ đánh thức David dậy để nói lời từ biệt với gia đình không phải là đại não của anh ta. Đại não của anh ta đã bị hoại. Khối u di căn không chỉ là chiếm cứ không gian; vừa ép lên đại não, vừa giữ cho đại não trông như không bị tổn hại gì; nhưng trên thực tế, nó đã thay đổi tổ chức của bộ não…đại não đã bị biến mất rồi”.

“Điều khiến bệnh nhân phục hồi chỉ là ý thức của anh ta; ý thức đó mạnh mẽ vượt qua đại não đã bị hư hoại. Đây là hành động cuối cùng của một người để an ủi gia đình”.

Theo quan điểm của Haig, sự thật rõ ràng đã chứng minh ý thức tồn tại độc lập với đại não. Một số người vẫn đang tìm kiếm những nguyên nhân sinh lý để giải thích; trong giới y học, loại hiện tượng này vẫn thường được gọi là “hồi quang phản chiếu” (terminal lucidity).

hồi quang phản chiếu; hồi quang phản chiếu là gì; hồi quang phản chiếu khi bị tai nạn
David có thể hoàn toàn tỉnh táo trong 5 phút để nói lời từ biệt với gia đình. (ảnh Tinh Hoa)

Những người bị tổn hại về tinh thần cũng xuất hiện hiện tượng hồi quang phản chiếu

Một trường hợp khác được ghi nhận là của một phụ nữ 91 tuổi bị bệnh Alzheimer. Trong suốt 15 năm, người phụ nữ này đã rơi vào tình trạng vô thức và không nhận ra con gái hay bất cứ ai. Vào một buổi tối, bà bắt đầu trò chuyện rất thân tình với con gái. Bà nói về nỗi sợ chết; những khó khăn mà bà đã trải qua với gia đình. Và vài giờ sau đó thì bà đã qua đời.  

Một người phụ nữ Đức tên là Anna Katharina Ehmer (1895-1922) cũng được cho là có hiện tượng hồi quang phản chiếu. Ehmer là bệnh nhân tại bệnh viện tâm thần Hephata; cô bị khuyết tật tâm thần nặng và hầu như không nói được; không nhận biết được ngày đêm. 

Tuy nhiên, vào ngày Ehmer qua đời, mọi thứ đều thay đổi. Các bác sĩ và nhân viên đều không thể tin nổi khi Ehmer cất tiếng hát trong nửa tiếng đồng hồ; khuôn mặt từ vẻ đờ đẫn quen thuộc chuyển thành sinh động, thanh thoát. Sau đó cô lặng lẽ ra đi và khiến tất cả những người chứng kiến đều xúc động. 

Các chuyên gia cũng chưa tìm được lời giải

Một số chuyên gia cũng chỉ ra: “Đối với một số bệnh nhân không thể duy trì sự sống; huyết áp sẽ về 0 trước khi chết; và hoạt động sóng não tức thời của họ có thể hoạt động mà không thể giải thích được. Mặc dù không có bằng chứng lâm sàng nào cho thấy những bệnh nhân này có nhận thức trước khi chết; nhưng kết quả cho thấy, các dây thần kinh trong trạng thái nguy cấp có thể phức tạp hơn so với nhận thức truyền thống”. 

Ngay cả khi một số vùng não nhất định được kích hoạt lại do giải phóng áp lực hoặc điện năng; khó có thể tưởng tượng rằng một đại não bị tổn thương nghiêm trọng (hoặc gần như không tồn tại) lại có thể khiến con người nhớ lại và giao tiếp liên tục. 

hơi thở của người sắp chết; hấp hối; dấu hiệu người ung thư gan sắp chết; trước khi chết nhìn thấy gì
Vật chất và tinh thần tác động qua lại lẫn nhau (ảnh Facebook)

Hiện tượng hồi quang phản chiếu theo quan niệm của Phật gia

Trong một số trường hợp, toàn bộ ý thức dường như đã hồi phục. Trong các trường hợp “hồi quang phản chiếu”, làm thế nào một đại não bị hư hỏng lại có thể truyền tải được ý thức hoàn chỉnh như vậy?

Các nhà khoa học cho đến nay vẫn chưa thực sự giải mã được hiện tượng bí ẩn này; nhưng theo quan niệm của nhà Phật thì hiện tượng hồi quang phản chiếu lại không khó lý giải. Bởi vì Phật gia cho rằng vật chất và tinh thần là có tác động qua lại với nhau; và linh hồn của một người tồn tại hoàn toàn độc lập với thân thể.

Do đó, việc một người có thể hoàn toàn tỉnh táo trong những giây phút cuối cùng của cuộc đời là do linh hồn của người đó làm chủ; nó không phụ thuộc vào tình trạng của thân thể vào lúc đó. 

Theo Tinh Hoa