Khi tâm hồn trong sáng, không bị vấy bẩn bởi những tham sân si, thì dù hoàn cảnh sống có khó khăn, lòng vẫn an nhiên khoáng đạt, không buồn phiền.

Ngược lại, nếu tâm trí bất an, rối loạn, thì ngay cả giữa chốn rừng sâu vắng lặng, cái tâm ấy cũng như ở giữa phố xá náo nhiệt, chẳng tìm được sự yên ổn. Vì thế, niềm vui, sự hạnh phúc hay phúc khí đến với mỗi người đều khởi nguồn từ chính tâm thái của họ. Điều chỉnh được tâm hồn chính mình là chìa khóa để cuộc sống khoáng đạt, thân tâm bình yên.

4 điều cần thấu hiểu để sống một đời khoáng đạt

1. Nhìn người khác không vừa mắt là bởi tu dưỡng chưa đủ

Thế gian rộng lớn với muôn người, muôn vẻ, chẳng ai giống ai. Có người tốt, kẻ xấu, có người giàu sang, kẻ nghèo khổ, có người thông cảm, lại có người chẳng hiểu ta. Trên đường đời, việc gặp phải những người với suy nghĩ, tính cách, quan điểm khác biệt là điều không thể tránh.

Thế nhưng, có người lại không hiểu đạo lý này, luôn cho rằng mình đúng, thường chê bai, không vừa mắt người khác: khi thì trách ông chủ quá khắt khe, lúc lại chê đồng nghiệp nhỏ nhen. Lối suy nghĩ ấy khiến họ dễ tức giận, khó hòa hợp với mọi người xung quanh.

Người xưa có câu: “Người quân tử lòng rộng rãi thản đãng, kẻ tiểu nhân thường ưu phiền.” Quân tử, bởi lòng họ bao dung, vô tư, nên dễ dàng tha thứ lỗi lầm của người khác. Ngược lại, kẻ tiểu nhân thì so đo tính toán, hẹp hòi, luôn lo lắng, phiền muộn. Vì thế, khi thấy khó chịu trước một người hay một tình huống, hãy tự soi lại chính mình. Đôi khi, chỉ cần thay đổi góc nhìn, đặt mình vào vị trí của đối phương; bạn sẽ nhận ra những người “không thuận mắt” ấy thực ra cũng đáng bao dung và sẻ chia.

2. Tức giận là lấy lỗi lầm của người khác trừng phạt chính mình

Cơn tức giận là ngọn lửa thiêu đốt lý trí, khiến con người hành động nông nổi; có thể gây rạn nứt các mối quan hệ hay thậm chí hủy hoại bản thân. Vì vậy, học cách kiềm chế cảm xúc là điều vô cùng quan trọng trong việc rèn luyện tâm tính.

Tức giận là phản ứng tự nhiên khi bị hiểu lầm hay bị tổn thương. Nhưng đáng lo là khi người ta mãi giữ mối hận, không thể buông bỏ. Như câu nói nổi tiếng: “Nếu mãi giận dữ về lời xúc phạm của ai đó, tức là ta để họ tiếp tục xúc phạm mình.” Quá khứ chỉ là một bóng mờ, và tha thứ cho người khác chính là giải thoát cho chính mình.

Đại văn hào William Shakespeare từng nói: “Một cơ thể khỏe mạnh và một trí nhớ kém sẽ mang lại hạnh phúc.” Những điều xảy ra hôm qua đã là chuyện cũ; hãy để chúng trôi đi như dòng nước chảy.

3. Biết đủ thường vui, đừng khổ sở vì dục vọng mà so sánh với người khác

Cái mà con người thực sự cần trong cuộc sống không nhiều, nhưng cái họ mong muốn lại vô hạn. Vì thế, không ít người mãi chạy theo dục vọng, mải mê so đo, so sánh với người khác, để rồi tự đánh mất niềm vui và chính bản thân mình.

Trang Tử từng viết: “Người khéo léo thì lao lực, người thông minh thì sầu lo, kẻ không có gì lại nhàn nhã hơn cả.” Hạnh phúc thực sự nằm ở việc biết đủ, hài lòng với những gì mình có. Nếu không, con người sẽ mãi chìm đắm trong sự thiếu thốn vô tận, chẳng bao giờ thấy đủ đầy.

4 điều cần thấu hiểu để sống một đời khoáng đạt
Nhân sinh vô thường – Tùy duyên mà sống (ảnh: Shutterstock)

4. Nhân sinh vô thường – Tùy duyên mà sống

Không có gì trên đời là bất biến. Một năm bốn mùa luân chuyển, đời người trải qua buồn vui sướng khổ. Những điều tưởng chừng bất hạnh hay thành công rực rỡ, cuối cùng cũng sẽ trôi qua.

“Sắc tức thị không, không tức thị sắc”, câu kinh của Đường Huyền Trang nhắc nhở chúng ta rằng mọi vật chất đều là tạm bợ. Chúng ta sinh ra tay trắng và cũng ra đi với tay trắng, tất cả chỉ là phù du.

Những gì hôm nay thuộc về bạn, ngày mai có thể là của người khác. Cuộc đời như một chuyến tàu, những người thân yêu, bạn bè hay đồng nghiệp đều là hành khách đồng hành cùng bạn trên một đoạn đường. Không ai ở bên mãi mãi, vì thế, hãy tùy duyên mà vui, tùy ngộ mà an, đón nhận cuộc sống bằng tấm lòng thanh thản.

Hạnh phúc không nằm ở hoàn cảnh mà nằm trong cách bạn đối diện với nó. Chìa khóa là biết cách buông bỏ, nhìn nhận mọi thứ một cách bao dung và giữ cho tâm hồn thanh tịnh. Một khi làm được như vậy, bạn sẽ thấy cuộc đời khoáng đạt rộng mở, an yên giữa những biến động khôn lường.