Cô đơn cũng có thể mang lại hạnh phúc

Liên Hoa 04/08/23, 07:53 Nhân sinh cảm ngộ

Đối với nhiều người, cảm giác tách biệt với người khác sẽ chuyển thành cảm giác cô đơn và mất kết nối. Nhưng cô đơn có phải là một trải nghiệm tiêu cực?

Vào tháng 7 năm 2019, các nhà nghiên cứu từ hơn 60 quốc gia đã tham gia Hội nghị quốc tế lần thứ sáu về Tâm lý Tích cực Quốc tế tại Melbourne, Australia, để chia sẻ những hiểu biết mới về khoa học hạnh phúc: Cô đơn cũng có thể mang lại hạnh phúc

Phát hiện của các nhà nghiên cứu đã bổ sung thêm chiều sâu và sự phức tạp về các nhân tố chính cho một cuộc sống hạnh phúc. Ở Melbourne, các nhà nghiên cứu đã thảo luận về việc khi nào lòng tốt khiến con người hạnh phúc hơn. Và họ phát hiện ra nhiều cách cụ thể nhằm tăng ý nghĩa trong cuộc sống; đồng thời cũng tìm hiểu các văn hóa khác nhau có ảnh hưởng như thế nào đến việc người ta theo đuổi hạnh phúc. Ngoài ra, những trở ngại của thời hiện đại đối với niềm vui của con người, từ cách chúng ta kết nối công nghệ cho đến cảm giác cô đơn, lạc lõng cũng là một đề tài nóng bỏng.

Tuy nhiên, có một số nghiên cứu trình bày tại Hội nghị quốc tế thực sự gây ấn tượng người nghe. Họ khám phá ra ba cách mới giúp đem lại hạnh phúc.

Cô đơn tích cực

Các nhà nghiên cứu luôn tin rằng rằng kết nối xã hội là một trong những chìa khóa của hạnh phúc. Và đối với nhiều người trong chúng ta, cảm giác tách biệt với người khác sẽ chuyển thành cảm giác cô đơn và mất kết nối. Nhưng cô đơn có phải là một trải nghiệm tiêu cực? Liệu thời gian có thể giúp mang đến hạnh phúc cho chúng ta?

Các nhà nghiên cứu bao gồm Martin Lynch, Sergey Ishanov và Dmitry Leontiev tại Đại học Nghiên cứu Quốc gia Nga, Trường Đại học Kinh tế đã nghiên cứu hiện tượng “cô đơn tích cực” hoặc “đơn độc có hiệu quả”, đối nghịch với trải nghiệm khó chịu khi ở một mình. Sự đơn độc có hiệu quả không xảy ra bởi vì con người cảm thấy bị ngắt kết nối với những người khác; mà là điều chúng ta cố tình tìm kiếm.

Thay vì ám ảnh về những trải nghiệm tiêu cực, chúng ta sử dụng thời gian đơn độc để suy ngẫm hoặc sáng tạo. Những người trải nghiệm sự cô đơn tích cực có xu hướng cảm nhận những cảm xúc tích cực; đặc biệt là những trạng thái như thư giãn và bình tĩnh. Theo nghiên cứu của Leontiev, khi những người này ở một mình, họ có cảm giác thoải mái và ít có cảm giác trống rỗng hơn.

Những kiểu người như thế nào sẽ thấy thích thú khi họ ở một mình? Sự cô độc tích cực dường như đến một cách tự nhiên đối với những người sống nội tâm hoặc đã trưởng thành về cảm xúc và tâm lý.

Nếu bạn không có những đặc điểm đó thì sao? Chúng ta có thể thu được nhiều lợi ích hơn từ sự đơn độc nếu chúng ta cố tình sắp xếp thời gian ở một mình để làm điều chúng ta thích. Ví dụ, dành thời gian ở trong một khung cảnh yên bình giữa thiên nhiên hay vẽ một bức tranh. Nghiên cứu trong tương lai có thể phát hiện ra nhiều cách khác để tất cả chúng ta có thể tận hưởng những khoảnh khắc “một mình”.

Cảm giác năng động

Một trong những khảo sát truyền thống mà các nhà nghiên cứu sử dụng để đo lường cảm xúc tích cực đó là câu nói: “Tôi cảm thấy năng động”. Nhà nghiên cứu Sarah Pressman thấy rằng câu nói này không giống những cảm xúc khác như biết ơn hay hạnh phúc; vì vậy cô quyết định điều tra thêm.

Nghiên cứu trước đây cho rằng những người trải nghiệm cảm giác năng động sẽ khỏe mạnh hơn theo nhiều cách khác nhau. Ví dụ, họ có hệ thống miễn dịch tốt hơn, tập thể dục nhiều hơn, có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn và thậm chí sống lâu hơn. Nhưng cảm giác năng động đóng vai trò như thế nào đối với sức khỏe và hạnh phúc của con người?

Theo phân tích của Pressman và các đồng nghiệp của cô, cảm giác năng động chiếm một phần khá lớn trong mối liên hệ giữa cảm xúc tích cực và các biện pháp khác nhau của sức khỏe. Đối với đàn ông, cảm giác năng động có thể dự đoán tuổi thọ của họ. Nhưng cảm giác năng động không tương ứng chặt chẽ với lượng hoạt động thể chất của con người.

Nói cách khác, nó không chỉ là vấn đề chúng ta hoạt động thể chất như thế nào, mà là con người cảm thấy tích cực như thế nào, cảm thấy có năng lượng như thế nào và cảm thấy quan trọng như thế nào. Pressman cho rằng các nhà nghiên cứu cần tập trung vào trạng thái tâm lý này. Họ tìm ra một phần nhỏ là bắt nguồn từ “năng lượng tương tác” ở nơi làm việc. Năng lượng tương tác đề cập đến việc một số người mang đến sự hứng khởi và tiếp thêm năng lượng cho người khác trong khi một số người lại khiến người khác thấy kiệt sức và mệt mỏi.

Suy nghĩ về tương lai

Khi chúng ta theo đuổi hạnh phúc, chúng ta thường suy ngẫm về tương lai và những thứ sẽ khiến chúng ta cảm thấy tốt vào ngày mai. Mặc dù dự đoán không phải lúc nào cũng chính xác, nhưng suy ngẫm về tương lai có thể là chìa khóa của hạnh phúc.

Theo nhà tâm lý học xã hội Roy Baumeister, những người hạnh phúc và lạc quan có xu hướng nghĩ về tương lai thường xuyên hơn so với nhóm đối ứng ít lạc quan. Suy nghĩ về tương lai có thể đi theo hai hướng: Thứ nhất, chúng ta mơ ước lớn và tưởng tượng kết quả viên mãn; thứ hai là chúng ta trở nên thực tế và đưa ra những kế hoạch chi tiết.

Suy nghĩ về tương lai có lợi cho mỗi cá nhân và các mối quan hệ của chúng ta. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy rằng những người hay nghĩ miên man về tương lai sẽ xây dựng các mục tiêu cụ thể hơn cho bản thân. Và nếu bạn đang có mâu thuẫn với người yêu hay vợ hoặc chồng, hãy nhìn nó từ viễn cảnh tương lai, tưởng tượng ra bạn nghĩ gì về nó sau một năm. Làm như vậy có thể khiến chúng ta ít đổ lỗi, tha thứ, và dễ dàng hạnh phúc hơn.

Khi quá trình tưởng tượng về một tương lai tích cực, và làm thế nào để có được tương lai ấy, diễn ra không như mong đợi, chúng ta có nguy cơ gặp các vấn đề về sức khỏe tâm thần. Điều này nghĩa là gì, các nhà nghiên cứu đã cho biết rằng khi một người nghĩ về một tương lai đen tối cho bản thân, thì cũng có thể sẽ góp phần gây ra bệnh trầm cảm, lo lắng và các rối loạn khác cho chính mình.

Với nhận định này của các nhà nghiên cứu, nhiều phương pháp trị liệu phổ biến như: liệu pháp định hướng tương lai, liệu pháp hy vọng, liệu pháp tập trung vào giải pháp và liệu pháp hành vi nhận thức, giúp chúng ta thay đổi suy nghĩ về tương lai. Nếu bạn muốn cải thiện tư duy tương lai của mình mà không cần đến một phương pháp trị liệu, thì có một cách đơn đơn giản đó là viết nhật ký về những cánh cửa hay cơ hội mới sẽ mở ra trong cuộc sống của bạn.

Theo ntdvn.net