Có câu “Dương khí không đủ sinh bệnh tật”, Đông y cho rằng, dương khí thúc đẩy sự vận động của nội tạng và kinh mạch; đồng thời cũng là nhiệt năng làm ấm nội tạng và cơ thể. Nếu dương khí bị tổn thương, chức năng của ngũ tạng (tim, gan, lá lách, phổi, thận) sẽ suy giảm, sức đề kháng cũng giảm theo; khả năng phòng vệ của cơ thể trước các tác nhân gây bệnh cũng bị tổn thương nhiều.

Một nửa dương khí là do cha mẹ cấp cho, ẩn chứa ở trong thận, đây là nền tảng bẩm sinh. Một nửa còn lại là chủ yếu được hoàn thiện bởi sự phối hợp của tạng phủ và kinh mạch; chủ yếu dựa vào chế độ ăn uống. 

Dưới đây là 4 điều nhỏ nhặt đang âm thầm ‘đánh cắp’ dương khí của bạn:

1. Phong hàn xâm nhập

Ngồi trực tiếp dưới máy lạnh có thể làm nhiệt độ cơ thể bị thay đổi nhanh chóng; khiến dương khí cơ thể bị tổn thương
Ngồi trực tiếp dưới máy lạnh có thể làm nhiệt độ cơ thể bị thay đổi nhanh chóng; khiến dương khí cơ thể bị tổn thương (ảnh chụp màn hình Istockphoto)

Phong hàn (gió lạnh) là tà khí và sẽ làm tổn thương dương khí. Con người sẽ rất dễ mắc bệnh khi bị phong hàn xâm nhập vào cơ thể. Tình trạng phong hàn thường thấy là do mùa hè bật điều hòa. Một số người từ bên ngoài đi về thì bật điều hòa ở nhiệt độ thấp nhất để có thể làm mát nhanh; hoặc là nằm ngay dưới chỗ điều hòa phả xuống và chờ cho đến khi nhiệt trên cơ thể giảm xuống mới đứng dậy.

Ngoài ra, về vấn đề giữ ấm, có nhiều người mặc đồ mỏng manh và để hở cổ chân vào mùa đông lạnh giá; khiến nhiệt độ cơ thể bị giảm thấp trong thời gian dài; hoặc mặc áo khoác mà không kéo khóa khiến gió lạnh lùa khắp cơ thể. Đối với tình huống này thì nên dùng các biện pháp chườm ấm để tránh làm mất dương khí trong người.

2. Ăn đồ sống và lạnh làm ảnh hưởng đến dương khí

Ăn thức ăn sống và lạnh có thể gây rối loạn dương khí ở lá lách và dạ dày. Ngày nay, nhờ khoa học kỹ thuật hiện đại, mọi người có thể uống đồ lạnh quanh năm tùy thích. 

Vào mùa hè, sinh tố và kem luôn có sẵn. Vào mùa thu và mùa đông, họ thích ăn kem hoặc đồ ăn lạnh trái mùa. Ngoài ra còn có trái cây, và trái cây cũng được chia thành lạnh, nóng và trung tính. Mùa hè nên ăn trái cây có tính lạnh; mùa thu và mùa đông phải học cách ăn trái cây nóng và lạnh cùng nhau để tránh dương khí trong cơ thể bị thức ăn sống và lạnh làm hao tổn.

Ăn đồ sống và lạnh nhiều cũng không tốt cho cơ thể
Ăn đồ sống và lạnh nhiều cũng không tốt cho cơ thể (ảnh chụp màn hình Istockphoto)

3. Sống ở khu vực lạnh lẽo và ẩm ướt

Cơ thể con người rất dễ bị không khí lạnh ẩm xâm nhập nên khi chọn môi trường sống cần tránh những nơi ẩm ướt và lạnh lẽo. Để tránh hơi lạnh và ẩm ướt xâm nhập vào cơ thể thì chúng ta có thể ngâm chân trong nước ấm; trong khi ngâm có thể cho thêm chút gừng – nguyên liệu này rất hữu ích cho việc xua tan cái lạnh.

4. Uống thuốc tùy tiện làm tổn thương dương khí

Các vị thuốc làm tổn thương dương khí là tình trạng thường gặp trên lâm sàng. Đặc biệt là trà thảo mộc. Trà thảo mộc có thể xoa dịu trạng thái nóng giận; vì vậy mà nhiều người uống nó không kiểm soát. Hậu quả của việc này là làm mất dương khí toàn cơ thể. 

Ngoài ra, việc uống thuốc bừa bãi cũng rất dễ làm tổn thương dương khí. Khi có các triệu chứng khó chịu, bạn cần phải đến bác sĩ để khám bệnh chứ không nên tùy tiện mua thuốc để uống.

Theo Aboluowang